1. Хурал зөвлөгөөний Ñ…ÑлбÑрүүд
2. Хурлын бÑлтгÑл зохион байгуулалт
3. Хурал зөвлөгөөний үе шатууд
4. Хурлын Ñ‚ÑмдÑглÑл (протокол) хөтлөх
1. Хурал зөвлөгөөний төрөл, Ñ…ÑлбÑрүүд Байгууллагын өмнө тулгарч буй аÑуудлыг хамт олноороо Ñ…ÑлÑлцÑж Ñ‚Ñдний Ñанал бодлыг авч оновчтой шийдвÑÑ€ гаргахад хурал, зөвлөгөөний зорилго оршино. Хурлыг Ñ…ÑлÑлдÑж буй аÑуудлын агуулгаар нь гурван төрөлд хувааж болно. Үүнд:
а. Хурал-мÑтгÑлцÑÑн (Бүлгийн Ñ…Ò¯Ð¼Ò¯Ò¯Ñ Ñ‚Ð¾Ð´Ð¾Ñ€Ñ…Ð¾Ð¹ аÑуудлаар Ñмар байр Ñуурьтай байгааг тодруулах зорилготой)
б. Чөлөөт хурал (Тухайн аÑуудлыг шийдÑхийн тулд хуралд оролцогÑдод бодол Ñаналаа чөлөөтÑй Ñ…ÑлÑÑ… боломжийг олгох)
в. ШийдвÑÑ€ гаргах хурал (Тухайн Ñ…ÑлÑлцÑгдÑж байгаа аÑуудлыг нÑг мөр болгон шийдвÑрлÑÑ… зорилго бүхий)
Хурлыг зохион Ñвуулж буй байдлаар нь дараах Ñ…Ñд Ñ…ÑдÑн Ñ…ÑлбÑрт хуваадаг. Үүнд:
- Дарангуйллын шинжтÑй - Хуралд оролцогчид мÑдÑÑллийг ÑонÑогчийн үүрÑг гүйцÑтгÑÑ… ба шүүмжлÑл гаргаж үзÑл бодлоо илÑрхийлÑÑ… боломжгүй зөвхөн хурлын удирдагчийн дуу л гардаг.
- Ганц даргалагчтай - Хурлын удирдагч оролцогчдод аÑуулт тавьж Ñ‚Ñдний хариултыг ÑонÑох маÑгаар Ñвагддаг захиргаадалтын Ñ…ÑлбÑртÑй хурал
- ÐÑгÑн Ñ…Ñв загварын - ÐхлÑÑд хурлын удирдагч юмуу Ñ…Ñн нÑгÑн хүн илтгÑл тавиад дараа нь шүүмжлÑл гаргадаг. ГÑхдÑÑ ÑˆÒ¯Ò¯Ð¼Ð¶Ð»Ñл гаргагчийг хурлын удирдагч Ó©Ó©Ñ€Ó©Ó© Ñонгож урьдчилан бÑлтгүүлÑÑн байдаг. Ийм хурал нь зохион байгуулалтын хувьд хуурамч өнгөлөн далдалÑан байдалтай байдаг.
2. Хурлын бÑлтгÑл, хурлын танхимын зохион байгуулалт
Тухайн хурал Ñ…ÑÑ€ зÑÑ€Ñг амжилттаи болж цаашдаа Ñмар үр дүнд хүрÑÑ… нь хурлын бÑлтгÑл Ð°Ð¶Ð»Ð°Ð°Ñ Ð¸Ñ… шалтгаалдаг. Хурал зөвлөгөөнийг хийхийн өмнө юунд зориулÑан Ñмар зорилготой хийгдÑж байгаа, оролцогчид нь Ñ…Ñн байх, байр танхимыг Ñаж бÑлтгÑхийг Ñайн бодож боловÑруулах Ñ…ÑÑ€ÑгтÑй.
Хурлыг чанартай зохион Ð±Ð°Ð¹Ð³ÑƒÑƒÐ»ÑŠÑ Ð³ÑвÑл түүнийг Ñвуулах танхимыг Ñайн бÑлтгÑÑ… нь чухал. Хурлын ширÑÑ Ñандлыг уг хурлын Ð·Ð¾Ñ€Ð¸Ð»Ð³Ð¾Ð¾Ñ ÑˆÐ°Ð»Ñ‚Ð³Ð°Ð°Ð»Ð°Ð½ Ñнз бүрÑÑÑ€ байрлуулах учиртай.
Лекцийн танхим.
ИлтгÑгчийн ширÑÑг ÑонÑогчдийн ÑÑÑ€Ñг харуулж байрлуулдаг. ГÑхдÑÑ Ñ…Ð¾Ð¹ÑˆÐ»Ð¾Ñ… туÑам ÑонÑогчдын Ñандалын түвшинг дÑÑшлүүлÑÑ… буюу Ñолибуулан Ñ…Ñналтандаа байлгаж дуртай цагтаа ÑргÑÑ… холбоо барьж байх тийм бололцоог хангах нь зөв юм.
Дугуй ширÑÑ.
ÐÐ½Ñ Ð½ÑŒ хурал, уулзалт, зөвлөгөөн, Ñриа зохион байгуулах түгÑÑмÑл Ñ…ÑлбÑÑ€ юм. Сайн тал нь:
1. Хуралд оролцогчдыг дотор нь бутаргаж дÑд бүлÑг Ò¯Ò¯ÑгÑчихгүй байх :
2. Хуралд оролцогчид бие биетÑйгÑÑ Ñ…Ð¾Ð»Ð±Ð¾Ð¾ тогтоох мÑдÑÑлÑл Ñолилцох аÑтай таатай боломжийг бүрдүүлÑÑ…:
3. Хурлын даргын үүрÑг үйл ажиллагааг зарим талаар Ñаармагжуулахад аÑтай нөлөөлөх зÑÑ€Ñг болно.
Ðүүр тулÑан уулзалт.
- Тухайн уулзалтад оролцогчид шууд хоёр тал болж бие биеийн Ó©Ó©Ð´Ó©Ó©Ñ Ñ…Ð°Ñ€Ð¶ Ñуугаад Ñрилцаж байхаар зохион байгуулдаг. ÐÐ½Ñ Ð½ÑŒ үзÑл бодлоо илÑн далангүй чөлөөтÑй гаргахад Ñайнаар нөлөөлж, зарим үед Ñрилцагчид шууд маргаж ч болзошгүй байдаг.
ГурвалÑан Ñуудал.
- Хуралд оролцогчдын Ñуудлыг латин Y Ò¯Ñгийн Ñ…ÑлбÑÑ€ÑÑÑ€ байрлуулж урд талд нь тзргүүлÑгчдийн байрыг заÑна. ÐÐ½Ñ Ð½ÑŒ угтаа нÑгÑн зүйл адил хажуут гурвалжныг Ñанагдуулна. Сайн тал нь:
- Хуралдагчид бие биетÑйгÑÑ Ñ…Ñлбар харилцах боломжтой.
- Хурлын дарга хурлыг удирдахад Ñ…Ñлбар дөхөм
- Олон хүнийг оролцуулах боломжтой.
Ð¥ÑÑ€Ñв удирдлага хүмүүÑийн ÑÑтгÑл Ñанааны онцлог, буÑад талыг Ñайн мÑддÑг бол Ñ‚Ñднийг Ñ‚Ñрхүү онцлогийг нь харгалзÑаны үндÑÑн дÑÑÑ€ урд, хойно, хажуу талд нь гÑÑ… зÑргÑÑÑ€ бүр ч оновчтой болох юм.
Зөвлөлгөөний урт ширÑÑг даргын ширÑÑÑ‚Ñй угтуулан байрлуулбал их албархуу болж зөвхөн дарга захирагчийн амыг харж бүхнийг шийдÑÑ… уур амьÑгал буй болгоно. Зураг, Ñ…Ò¯ÑнÑгт зÑÑ€Ñг үзүүлÑнтÑй цөөн хүн оролцох зөвлөгөөний ширÑÑг Ñ…Ð°Ð³Ð°Ñ Ñар Ñ…ÑлбÑртÑй юмуу, зуйвандуу Ñ…ÑлбÑртÑй байрлуулах нь зөв.
Олон хүн оролцох хурал зөвлөгөөний Ñуудлыг Ñ…Ð°Ð³Ð°Ñ Ñар Ñ…ÑлбÑртÑй байрлуулах нь нÑн тохиромжтой. ÐÐ½Ñ Ð±Ð°Ð¹Ñ€Ð»Ð°Ð» нь аÑуудалд ажил Ñ…ÑÑ€ÑгчÑÑÑ€ оролцох хийгÑÑд хуралдагчид бие биедÑÑ Ñ…Ò¯Ð½Ð´ÑтгÑл үзүүлÑÑ… илүү боломж олгодог байна. Харин Ñургуулийн анги танхим шиг байрлал зөвхөн индÑрт гарÑан хүний Ñриаг илүү анхаарч хүмүүÑийн ажил Ñ…ÑÑ€Ñгч холбоог Ñулруулдаг учир аÑуудлыг бөөрөнхийлөх байдалд оруулах талтай.
Суудлын хувьд түшлÑгтÑй нÑг их памбагар биш Ñ…Ð°Ð³Ð°Ñ Ð·Ó©Ó©Ð»Ó©Ð²Ñ‡Ñ‚Ñй хатуу Ñандал тохиромжтой, Гурван тал түшлÑгтÑй, Ó©Ó©Ñ€Ó©Ó©Ñ€ Ñ…ÑлбÑл түшлÑг тохойвчтой Ñандал тохиромжтой. Ийм Ñандал дÑÑÑ€ ÑууÑан Ñ…Ò¯Ð¼Ò¯Ò¯Ñ Ð°Ð»Ð¸Ð²Ð°Ð° аÑуудлыг нухацтай үнÑн зөв шийдÑж чаддаг. ШигдÑÑд орчихдог гурван тал нь түшлÑгтÑй зөөлөн том буйдан хүний залхууг хүргÑдÑг тул аÑуудлыг шийдÑÑ…, анхаарлаа төвлөрүүлÑÑ…Ñд тун тохиромж муутай.
3.Хурал, зөвлөгөөний үе шатууд
Хуралд аÑуудлыг шийдÑÑ… 4 үе шат байдаг Үүнд:
1. Ð¥ÑлÑлцÑÑ… аÑуудлаа батлах
2. Уг аÑуудлыг бүх баримтаар нь шүүмжлÑн Ñрилцах
3. Шийд ÑÑ€ÑлхийлÑÑ…
4. ШийдвÑÑ€ гаргах
4. Хурлын Ñ‚ÑмдÑглÑл (протокол) хөтлөх
Хурал, зөвлөгөөн, уулзалт, Ñриа зÑÑ€Ñг албаны үйл ажиллагааны Ñвц, үр дүн, гарÑан шийдвÑÑ€ зÑргийг Ñ…ÑлÑлцÑÑн дарааллын дагуу тодорхойлон гаргаÑан баримтыг Ñ‚ÑмдÑглÑл гÑдÑг.
Хурал хаана, Ñ…ÑдÑн цагт болж, Ñ…Ñн Ñ…Ñн оролцож, Ñмар аÑуудал Ñ…ÑлÑлцÑж, аÑуулт хариулт, Ñанал дүн, шийдвÑрлÑÑÑн байдал зÑргийг туÑгана.
Хурлын Ñ‚ÑмдÑглÑлийн бүтÑц
- Огноо | Дугаар | Хурал зохион байгуулÑан газар.
- Хурлыг ___ оны ___ Ñарын ___ -ны өдөр ___ цагт хийв
- Хуралд оролцогÑод: ____________________________
- ÐÑг. Ð¥ÑлÑлцÑÑ… аÑуудал
- Хоёр. ÐÑуулт, хариулт
- Гурав: Санал шүүмжлÑл
- Дөрөв: ШийдвÑрлÑÑÑн нь
- Хурал _____цагт дууÑав
- ТанилцÑан: ________________
- ТÑмдÑглÑл хөтөлÑөн: ___________________________
- Байгууллагын нÑÑ€: _____________________________
- Баримт бичгийн гарчиг
- ХуралдÑан он Ñар өдөр
- Дугаар
- Хуралд оролцÑон хүний тоо ба ирц (Ирцийг хувиар бичнÑ)
- Ð¥ÑлÑлцÑÑ… аÑуудлын тойм
- Ð¥ÑлÑлцÑÑн аÑуудал
- ÐÑуулт, хариулт, Ñанал, шүүмжлÑл
- ШийдвÑрлÑÑÑн аÑуудлын Ñ‚ÑмдÑглÑл
- Хурал ÑÑ…ÑлÑÑн, дууÑÑан цаг хугацаа
- ТÑмдÑглÑл хөтөлÑөн хүний гарын Ò¯ÑÑг
Тодорхойлолт
ТÑмдÑглÑл хөтлөхөд тавидах шаардлага
Ð¥Ñн? Ð¥ÑзÑÑ? Хаана? Юуг? Яах гÑж? гÑÑÑн аÑуултад хариулагдах албан байгууллагын хурал, зөвлөгөөний үйл Ñвцыг Ñ‚ÑмдÑглÑÑÑн баримт бичиг. Хурлын Ñ‚ÑмдÑглÑл нь хожим Ñ…Ñн, юу Ñ…ÑлÑÑн, Ñмар аÑуудлыг Ñ…ÑрхÑн шиидÑÑнийг магадлах ÑƒÑ‡Ñ€Ð°Ð°Ñ Ð°Ñ€Ñ…Ð¸Ð²Ñ‚ хадгалагдан үлддÑг бичиг баримт юм.
Ð¥ÑлÑлцÑж буй аÑуудал, холбогдох мÑдÑÑлÑл, Ñ…ÑлÑÑн үг, Ñанал дүгнÑл, удирдлагын шийдвÑÑ€ зÑргийг:
- Ойлгомжтой
- ҮнÑн зөв
- Товч тодорохой
- Үг, өгүүлбÑÑ€, найруулгын алдаагүй
- Ðмх цÑгцтÑй бичих нь чухал юм.
- Хурлын Ñ‚ÑмдÑглÑлийг "Ñ…ÑлÑлцÑÑн нь", "ÑонÑÑон нь", "шийдвÑрлÑÑÑн нь" гÑÑÑн дарааллаар бичнÑ.