Цатгалан оюутнууд гэхээр хүмүүс гайхаж магадгүй. Энэ шинэхэн нэр томъёо саяхнаас бий болсон юм. Манайд улсын болон хувийн 140 гаруй их, дээд сургууль, коллеж үйл ажиллагаа явуулдаг. Нийт 160 гаруй мянган оюутан сурдаг гэсэн албан ёсны дүнг мэдэхгүй хүн бараг үгүй гэхэд хилсдэхгүй. Нэг хэсэг монголчууд сургалтынхаа тогтолцоог буруутгаж, их, дээд сургуулиудыг чанартай, чанаргүй, өнгөтэй, өнгөгүйгээр нь ялгаж, дугаарладаг байсан. Гэхдээ эцэг эхчүүд хүүхдээ ерөөсөө буруутгадаггүй. Миний хүү чинь гайгүй толгойтой хүүхэд байгаа юм. Даанч тэр сургууль, энэ багшийн муугаас болоод олигтой сураагүй гээд л өмөөрч гарна.

Оффисын дотоод тохижилт, байршил ажлын бүтээмжийг эрс дээшлүүлдэг гэдгийг та мэдэх үү? Тохитой, тухтай, зөв зохион байгуулалттай ажлын байр ажлын үр бүтээмжид их чухал нөлөөг үзүүлдэг. Судлаачидын гаргаж ирсэнээр ажлын байранд хийх хэдхэн өөрчлөлт гэхэд ажлын байрны уур амьсгал болон ажлын бүтээмжид маш их нөлөөг үзүүлдэг гэсэн байна.

Сүүлийн үед томоохон компаниуд өрсөлдөөнд ялахын тулд дотоод мэдээллийн аюулгүй байдал, нууцлалдаа ихэд анхаарах болжээ. Учир нь зах зээлийн өрсөлдөөн ширүүсэх тусам компаниуд өрсөлдөгч компаниуддаа өөрийн нарийн зохион байгуулалттай, нууц техникээр тоноглогдсон, мэргэшсэн тагнуулчдыг “илгээх”, дотор нь нэвтрүүлэх тактикийг ихээхэн ашиглах болжээ. Иймээс олон байгууллагууд нууцаа хамгаалах дараах арга хэмжээг хэрэгжүүлэх болжээ.

Эрх мэдлээ хуваалцах нь хоёр талын аль алиных нь хувьд эхэн үедээ онцгүй санагдаж байдаг ч мэргэн буудагч байгаа онож сурахын тулд ойроос эхэлж алгуураар зайгаа холдуулан дадлага хийдэгтэй адилаар үүнийг алхам алхамаар суралцаж болдог. Хамтрагчийнхаа өөртөө итгэх чадварыг хөгжүүлэхийн тулд жижиг боловч ярвигтай асуудлаас эхлэх хэрэгтэй. Стресстэй, ярвигтай нөхцөлд ажиллаж сургаснаар өөдрөг үзлийг тогтоогоод зогсохгүй сэтгэл зүйн хувьд бэлтгэж байгаа юм. Итгэлтэй байдал нь амжилтын эхлэл байж болно.

  

Зангиа бол эр хүний өөрийгөө илэрхийлэх боломж, гол имидж юм. Зангиа нь зүүсэн эзнийхээ тухай ихийг өгүүлдэг тул үйлчлүүлэгчид, хамтран ажиллагсадтайгаа уулзаж буй, ямар ч түвшний ажил хэргийн асуудлыг шийдэж буй хүн зангиагаа сонгохдоо бодох ёстой. Тиймээс ихэнх эрчүүд зангиа худалдан авахдаа хэмжээ, өнгө, загварыг нь аль болох өөртөө тохируулан зөв сонгохыг хичээх хэрэгтэй. Зангиаг сонгох нь тийм ч амар ажил биш. Тарган биетэй хэрнээ нарийхан, дунд зэргийн биетэй атлаа өргөн зангиа зүүх нь төдийлөн сайхан харагдуулдаггүй. Мөн өндөр мөртлөө богино зангиа зүүх нь тухайн хүнийг нь сул дорой харагдуулдаг. Нэг өнгийн, даавуун материалтай зангиагаар гангардаг байсан цаг хэдийнэ ард хоцорчээ. Орчин үед, шоотой, судалтай, хээтэй, торгомсог зангиагаар залуус "гоёх" болж.

Энэ нь компаний дүр төрхийг илтгэнэ. Компани нь өөрийн онцлогтой дизайн, өнгө, таних тэмдэг, бланк, тамга, сурталчилгааны хуудас зэргээр өөрийгөө илэрхийлдэг. Харин эдийн засгийн салбарт үйл ажиллагаа (хоолны газар, нийтийн тээвэр зэрэг) явуулдаг өөрөөр хэлбэл үйлчлэгчтэйгээ шууд харилцдаг газар нь өөрөө, байрныхаа дизайн, ажилтнуудын дүрэмт хувцас зэргээр өөрийгөө илэрхийлдэг. Компаниудын салбар болгон нь ижил дизайнтай энэ нь өөрийгөө таниулах тэмдэг нь юм. Жишээ нь тавилгын ****дэлгүүр нь сурталчилгаандаа хүртэл тус компанийн ажилтан болох дүрэмт хувцастай хүмүүсийн зургийг байрлуулсан байх жишээтэй.
Мөн байрладаг байшин, байр, өрөө зэргээ ижил дизайнтай болгож болно.

Саяхан болтол байгууллагын дүр төрх, соёлын талаар бага анхаардаг байв. Одоо эдгээр асуудалд хамгаас илүү анхаарал хандуулах болов. Байгууллагын доторх уур амьсгал, харилцааны түвшинг соёл хэмээн нэрлэнэ. Соёл байгууллагад ноёрхож байдаг зан заншил, хандлага, хүлээлтийг илэрхийлнэ. Нэгэнт бий болгосон өндөр хэмжээний соёл зан үйлийн хэв шинжид нийцүүлэн байгууллагын удирдлага хүмүүсийг ажилд элсүүлэн авах, тэднийг хамт олны гишүүн болгон хүмүүжүүлэх, нэгдмэл уур амьсгалыг бүрэлдүүлэх хэрэгсэл болгон ашиглаж байгууллагын тогтвортой жигд ажиллагааг хангаж байдаг.
   

IBM компани хамгийн амин чухал технологийн эд ангиудыг өөртөө үйлдвэрлэдэг байх талаар стратегийн шийдвэр гаргаад байлаа. Үүний жишээ нь ТBМ хамгийн сүүлийн үеийн машины хадгалах байгууламжийн микросхем “3090 Сиерра“ юм. Тус компани ийм бодлого баримталж байгаагийн учир нь гол гол эд анги, технологийн явцыг ханган нийлүүлэгчдэд найдах нь ямар нэг байдлаар технологийн бодлогоо хэрэгжүүлэх, энэ салбарт өрсөлдөхөд муугаар нөлөөлөх талтай гэж үзсэнд оршино.
   

Эрх мэдлийг шилжүүлэх нь удаан хугацааны сургалт, дадлагыг шаарддаг. Эрх мэдлээ зөв ашиглан гайхалтай үр дүнд хүрэхэд улам ч их эрх мэдэлтэй мэт санагдах нь бий. Сургалтыг хийхдээ ойлгоход хялбар зүйлсээс эхлэх нь зүйтэй. Энэ нь модны доод мөчирт ургасан жимсийг эхэлж авахтай адил ажиллагчдад хялбар байж, амжилтын эхлэл болно. Харин модны оройн хэсэг дэхь жимсийг авахад туслалцаа, дэмжлэг хэрэгтэй. Асуудал нарийн төвөгтэй байх тусам сургалт ихээр шаардагдаж, цаашилбал байгууллага дотроос юмуу гаднаас мэдлэгийн манлайлагчийг олохыг шаарддаг.