Сургуулиа төгссөн диплом гэрчилгээгээ хаяж үрэгдүүлэх тохиолдол элбэг байдаг. Их дээд сургууль төгссөн Дипломоо гээж үрэгдүүлсэн бол дахин авч болох уу, хэрхэн авах вэ? гэдэг асуулт БСШУЯ-нд маш ихээр ирдэг байна. Тэгвэл энэхүү асуултанд БСШУЯ дараах хариултыг өглөө.

Аль болох бага ачаатай явах хэрэгтэй. Ачаа их тусмаа таны аялал ая тухтай байж чадахгүй. Тиймээс та зайлшгүй хэрэглэх эд зүйлсээ л авч, бусдыг нь тухайн газраас худалдан авч хэрэглэхээр тооцоолон ачаагаа бэлдэх хэрэгтэй.

Регистрийн дугаар................................... Иргэний үнэмлэхний дугаар.............................
Нийгмийн даатгалын................................ Эрүүл мэндийн даатгалын ................................
Нийгмийн даатгалын дэвтрийн дугаар ...........................................................................
Эрүүл мэндийн даатгалын гэрчилгээний дугаар ...............................................................

Сүүлийн үед УБ хотод маань байнга л 30 хэм давсан халуун болж байгаа учраас эргэн тойрны хүмүүс маань халуунаас болж хэрхэн ажиллах сонирхолгүй болж байгаа тухайгаа ярилцах болсон учраас өөрийн хийсэн зарим нэг ажиглалтуудыг хуваалцахаар шийдлээ. Ер нь дэлхийн ихэнх улсуудаас олон зүйлээрээ манай улс ялгардаг л даа. Зарим нэг нь зөв байдаг ч зарим нэг нь үнэхээр гайхмаар тэнэг зүйлс ч байх нь элбэг. Гадны зарим нэг орнуудад ажлын цагийг нь өглөөний 5-6 ийн хооронд эхлүүлээд үдээс хойш л тараачихдаг. Хамгийн том жишээ бол Хятад.

Монголын Хүний Нөөцийн Институтын BCHRM - Хүний нөөцийн менежментийн мэргэшүүлэх үндсэн сургалтыг амжилттай төгсөгчдийн зургийн цомгийг дэлгэрэнгүйгээс үзнэ үү.

Үр ашиг: Аливаа бизнес бүх ажилтнууд нь ажил дээрээ байх үед хамгийн сайн ажилладаг бөгөөд ажилтнууд ажлаа таслах буюу хоцорсноос болж зарим бизнест бусдаас илүү их асуудал үүсдэг. Үүнийг санан, бид ажил таслалтын талаархи бодлогын хоёр өөр загварыг зохиож хавсаргасан файлд орууллаа. Эхнийх нь маш хатуу бөгөөд ажилтнуудын ирц, шуурхай байдал чухал байдаг бизнесүүдэд, тухайлбал угсрах дамжлагын үйлдвэрлэлийн ажилтай бизнесүүдэд зориулсан. Хоёрдахь бодлого нь арай сул бөгөөд гүйцэтгэл нь хатуу цагийн хуваарийг хэр дагахаас хамаардаггүй бизнесүүдэд, тухайлбал гадуур борлуулалтын төлөөлөгчид ажиллуулдаг бизнесүүдэд зориулсан. Та аль нэгийг нь хэрэглэх буюу хоёуланг нь хослуулж болно. Эсвэл эдгээрийг хянан засварлаж өөртөө тохирсон ажил таслалтын талаархи бодлогыг боловсруулж болно. Энэхүү файлд мөн ажилтны ажил таслалтыг бүртгэхэд хэрэглэж болох энгийн маягт оруулсан.

Human capital сэтгүүлийн ярилцлагын буланд тухалж буй эрхэм уншигч таны амрыг эрж мэндчилье. Бид сэтгүүлийнхээ ярилцлагын буланд “хүн баялаг” болсон эрхэм хүмүүсийг урьж оролцуулдаг уламжлалтай билээ. “Хүний нөөц” гэдэг үг маань өөрөө хүн баялагуудын нэгдэл гэж ойлгож болох юм. Тиймээс бид энэ удаагийнхаа дугаарын хойморт Тalk Тalk English англи хэлний сургалтын төвийн ерөнхий захирал Сирад Трэйвор Жон Вилямыг урьж оролцууллаа. Тэрээр амьдралынхаа 30 гаруй жилийг хүний нөөцийн менежментийн чиглэлээр ажилласан эрхэм хүмүн. Түүнтэй Монгол улсын хүний нөөцийн чиг хандлага, хүний нөөц хэмээх энэ мэргэшлийг яагаад заавал онцлох ёстой болон Монгол улсын хөгжлийн шугамыг хэрхэн тодорхойлж байгаа зэрэг олон сонирхолтой сэдвүүдээр ярилцсанаа толилуулж байна.

Энэ зааврыг Доктор Уиллиам Своны "ярилцлага хийх заавар"; Мэри Руддэр ба Дэйл Кингийн "Ярилцлага: Давуу ба сул тал, түүнээс цаашхи мэдээллийг хэрхэн авах", 1993 оны 1-р сарын 25-нд Вашингтон хотод баталсан Тахир дутуу Америкчуудыг ажилд авах акт зэрэг материалуудаас авч бэлтгэв. Эдгээр зааварууд нь бүх төрлийн ярилцлагад хамаарна. Эдгээр асуултыг хэрэглэж эсвэл хасч болно. Харин асуулт нэмж асуух бол бизнестэй хамааралгүй асуулт асуухаас болгоомжлоорой.

Ашиг тус: Ажилтан хэдэн удаа өвчтэй гээд ажилдаа ирээгүй тохиолдолд ажлаас халах, гэр бүлийн гишүүн нь өвчтэй эсвэл нас барсан тохиолдолд хэдэн хоногийн чөлөө өгвөл зохимжтой, иргэний үүргээ биелүүлэн төрийн болон хуулийн байгууллагын ажилд тусалж байгаа ажилтанд цалин олгох эсэх зэрэг асуудал бий болох бүрт ямар нэг шийдвэр гаргах болно. Хэрвээ ажилтанд чөлөө олгох талаар өөрийн боловсруулсан журамтай бол энэ бүх асуудлыг шийдэхэд хялбар байна. Ажилтан бүр уг бодлогын талаар мэдэж байх тул асуудал гарах болгонд та шийдвэр гаргах гэж зовохгүй. Та өөрийн шаардлагад нийцүүлэн өөрчилж болох чөлөө олгох журмын загварыг файл болгон хавсаргав. Хуулийн болон цэргийн байгууллагад иргэний үүргээ биелүүлэх зэрэг тохиолдлуудад танд хуулийн дагуу хүлээх хариуцлага байдаг тул журам боловсруулахдаа хуулийн мэргэжилтнээр хянуулах хэрэгтэй.