• Та олны өмнө гарч ярихдаа сандарч, ярих гэсэн зүйлээ мартчихдаг уу?
• Ажлаа сайн хийсэн ч түүнийгээ бусдад ойлгомжтой тайлбарлан ярьж, ойлгуулж чаддаггүй юу?
• Таны илтгэлийг хүмүүс төдийлөн сонирхож сонсохгүй байна уу?

CV- ажилд орход маш чухал зүйлсийн нэг. Энэ нь таны мэргэжлийн товч зургийг гаргаж өгдөг. Та түүнийгээ зөв бэлдэх нь их чухал.
Сайн CV бэлдэснээр таныг ажилд авах ярилцлага, уулзалтанд урина гэж найдаж болно. Хэрэвээ CV-гээ муу бичсэн бол ажил олгогч таньруу хэзээ ч эргэн залгахгүй гэдэгт итгэлтэй байж болно шүү.
Ажил олгогчийн гараар зуу зуун CV дамждаг. Таны CVг 2-3 минут л унших болохоор энэхүү богино хугацаанд өөрийхөө мэргэжлийн чанарын талаар илүү нарийн ба хэрэгтэй гэсэн мэдээлэлийг оруулах хэрэгтэй.

Хөдөлмөрийн маргааныг ганцаарчилсан болон хамтын маргаан хэмээн 2 ангилдаг. Хөдөлмөрийн ганцаарчилсан маргаан гэдэг нь Хөдөлмөрлөх эрх түүнтэй холбогдсон хууль ёсны ашиг сонирхлын хүрээнд хөдөлмөрийн гэрээний талуудын хооронд үүссэн саналын зөрүүг хэлнэ. Ийм төрлийн маргааны оролцогч талууд нь хөдөлмөрлөх эрхээ хамгаалуулж байгаа ажилтан, ажилтны цөөнх байдаг төдийгүй тодорхой нэг ажилтны хөдөлмөрийг зохицуулагч хөдөлмөрийн гэрээ болон зарим тохиолдолд Хөдөлмөрийн хууль, бусад эрх зүйн актыг хэрэглэх асуудлаар үүсдгээрээ онцлогтой.

Хүмүүн гэгч байгалийн амьтан болохын хувьд эгэл махан биетэй, хүсэл сэтгэлийн үйлтэй, далд ухамсар зөн билгийн шинжтэй, нийгмийн амьтан болохын хувьд санаачлагч, оюунлаг шинжтэй юм. Хоол унд, орон байр зэрэг материаллаг хэрэгцээ, өөрийгөө нотлох, сэтгэл хангалуун байх, үнэ цэнэтэй хөдөлмөр эрхлэх, оюуны хэрэгцээ үйл ажиллагааг нь зохицуулахад чухал үүрэг гүйцэтгэдэг. Эдгээр хэрэглээнд нөлөөлөх замаар хүмүүсийг идэвхжүүлдэг.

Ажилд орохын тулд ярилцлага гэж нэг хэцүүхэн босгыг давах болдог. Ярилцлагыг хэр амжилттай давахаас бараг л таны цаашдын хувь заяа шийдэгдэнэ, гэхдээ ярилцлагын үр дүн танаас бараг 100% шалтгаалдаг тул бүх зүйл таны гарт гэсэн үг, найдвар байна. Энэ найдварыг ч бас 100 % болгочихвол... Үүний тулд өөрийгөө ярилцлаганд хэрхэн бэлдэх вэ? Ажил олгогч танаас юу асуух бол? Та юу гэж хариулбал, ямархуу байдалтай байвал ажил олгогчийн итгэлийг хүлээх вэ гээд урьдчилан бодох, бэлдэх зүйл цөөнгүй байдаг.

Бид ажилтануудыг олноор сонгон шалгаруулах сэдвийг хөндсөн нь тохиолдлын зүйл биш юм. Түүний цаг тухайн байдал нь зах зээлийн хэрэгцээнээс үүдэлтэй. Аж үйлдвэрийн өсөлт, компаний хөгжил, олон тооны дэлгүүр, зочид буудал, үйлдвэрүүд байнга шинээр гарч ирж байгаа нь бүх түвшний ажилтануудын эрэлт хэрэгцээг нэмэгдүүлж байна. Иймээс томоохон компаниудын HR-менежерүүд ажилтан эрж хайх болон сонгон шалгаруулах үйл явцыг хамгийн үр ашигтай, хэмнэлттэй аргаар явуулах шаардлагатай болж байна. 
Хүний нөөцийн чиглэлээр ажилладаг компаниудын статистикийн мэдээгээр ажилтаныг сонгон шалгаруулах төслийн (нэг төрлийн ажлын байранд 10-с дээш ажилтануудыг сонгон шалгаруулах төсөл) эрэлт хэрэгцээ 2001 оноос өсч эхэлсэн. 2003 оны сар бүрийн дундаж үзүүлэлтээр эрэлт хэрэгцээ 62%-р нэмэгдсэн байна. Ажилтануудыг олноор сонгон шалгаруулах гэдэг ойлголт нь харьцангуй шинээр зах зээлд нэвтэрч байгаа. Өөрийнхөө нөөцийг хэрхэн зөв тооцоолох, сонгон шалгаруулалтыг хэрхэн төлөвлөх, түүнийг хэрэгжүүлэхэд ямар саад учирч болох талаар болон сонгон шалгаруулалтын үйлчилгээ үзүүлдэг хамгийн оновчтой агентлагыг хэрхэн сонгох талаар мэдээлэл хомс байдаг учир бид дараахь зөвлөгөөнүүдийг өгч байна.

BSC (Balanced Score Card) буюу Тэнцвэржүүлсэн үнэлгээний систем гэж манай зарим судлаачдын утгачилсан энэхүү систем нь анх 1990 оны тэртээ Америкийн Харвардын Их сургуулийн эрдэмтэн Роберт Каплан болон Бостоноос гаралтай судлаач Девид Нортон нарын хамтарсан судалгаанаас үүдэлтэй бөгөөд тэд 300 гаруй байгууллага, компаниудыг хэдэн жилийн турш судлан энэхүү системийг хөгжүүлсэн болно.

Байгууллагуудын зөвхөн 10% нь л өөрсдийн дэвшүүлсэн стратеги, зорилтуудаа хэрэгжүүлж чаддаг бөгөөд бусад нь хэрэгжүүлэлтийн хувьд ямар нэгэн алдаа гаргадаг байна. Эдгээр алдаа нь Зорилгоо тодорхойлсон байгууллагуудын хувьд ажилтнуудын зөвхөн 5% нь стратеги зорилтоо ойлгодог, урамшууллын системийн бодлого нь эдгээр стратегитэй уялддаггүй, удирдлагын хувьд стратеги зорилтоо хэлэлцэхэд сард зөвхөн 1 цагаас илүүгүй цаг зарцуулдаг мөн байгууллагуудын хувьд 60% нь л өөрсдийн стратеги, зорилтуудаа төсөвтэйгээ уялдуулсан байдаг зэргээр илэрдэг байна.

Та хэмжиж чадахгүй бол удирдаж чадна гэж үү!
Тэртээ 150 жилийн өмнө Лорд Келвин гэгч “Хэрэв та өөрийн хэлж буй зүйлээ ямар нэгэн хэмжигдэхүүнээр эсвэл тоогоор илэрхийлж чадах юм бол таныг хэлж буй зүйлийнхээ талаар юм мэдэж байна гэж тооцож болох, хэрэв үгүй бол таны мэдлэгт эргэлзээ төрж байна” гэж хэмжигдэхүүний хүч чадал, мөн чанарын талаар тодорхойлон хэлсэн байдаг.